کد مطلب:36546 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:165

دینداری در گرو حل تمام مشکلات و سوالات عالم نیست











راستی چرا آدمی باید توقع داشته باشد كه همه ی مسائل عالم را به سادگی حل كند و فورا جواب هر مشكلی را بیابد. روزی شخصی از من سوالی دینی كرد و گفت كه این مسئله برای من حل نشده است. پس از توضیحاتی، به او گفتم فرض كنید این مسئله حل نشود شما فكر

[صفحه 64]

می كنید تمام مسائل دین حل شده است و تمام علمایی كه امروز در ایران وجود دارند، پاسخ هر مسئله دینی را می دانند. معرفت دینی مانند هر معرفت دیگری تكامل پیدا می كند و همواره مسائل حل نشده ای در برابرش قرار دارد. این توقع نابجایی از معرفت دینی است كه فورا هر سوالی را پاسخ گوید.

وقتی در دبیرستان تحصیل می كردم، مرحوم علامه طباطبایی گاهی به آنجا رفت و آمد می كردند، یكی از دوستان فهرستی از سوالات خود را تهیه كرد و یك روز آن را به ایشان داد. مرحوم علامه طباطبایی وقتی آن سوالها، را دیدند، گفتند: این آقا علوم اولین و آخرین را از من خواسته اند!! به راستی آیا علوم فیزیك، شیمی، ریاضیات و طب چنین اند كه هر سوالی از آنها امروز بپرسیم بتوانند پاسخ دهند؟ مسلما خیر. معرفت دینی هم همین گونه است. از مسائل بسیار مهم و عمده و كهن مثل جبر و اختیار و صفات خدا گرفته تا مسائل كوچكتر درباره پیامبر و ائمه همه و همه مشمول بحثها و پرسشهای گوناگون است. مبادا كسی تصور كند كه دینداری و هدایت به این است كه ما پاسخ همه ی این سوالها را بدانیم. اگر شما پاسخ فلان سوال را بلد نباشید، اولا، بدانید كه بسیاری سوالات وجود دارد كه خیلیها جوابش را نمی دانند و این فقط شما نیستید كه پاسخ آنها را نیافته اید. ثانیا، دینداری در گرو دانستن پاسخ همه ی سوالات نیست. حتی اگر پیامبر می آمدند و به همه ی سوالات و اشكالات عصر خود پاسخ می دادند باز هم مسئله حل نمی شد (چون هر پاسخی سوال تازه ای می آفریند) و پس از آن سوالات و مشكلات تازه ای پیدا می شد. همه ی مسائل جهان فقط هنگامی حل می شود، كه در این دنیا هیچ انسانی نباشد كه فكری بكند یا چیزی بپرسد. والا تا انسانها هستند سوال هم هست و هر پاسخی به نوبه خود سوال تازه ای را به وجود می آورد. این سخن حضرت علی (ع) كه «اگر تو چیزی را نفهمیدی آن را به جهالت خود نسبت بده»، همین حقیقت

[صفحه 65]

را بازگو می كند. ایشان در ادامه ی سخنانشان توضیح می دهند كه گمان مكن در بیان این مطلب به تو اهانتی رفته است. زیرا تو از اول كه به دنیا آمدی چیزی نمی دانستی. اكنون از آن جهالتها اندكی كم شده است، اما تو هنوز بر این عالم احاطه نداری، پس هیچ گاه توقع نداشته باش كه پاسخ هر سوالی را فورا بیابی.


صفحه 64، 65.